Sara Şahinkanat’ın yeni kitabı Kuşlara Fısıldayan Kız, doğayla ilişkimiz ve çevre duyarlılığı hakkında bir şeyler fısıldıyor kulağımıza…
Kitabın kahramanı Kora, büyükbabasıyla birlikte bir sahil kasabasında yaşıyor. Kora’nın doğayı çok seven ve hayvanlarla, özellikle de kuşlarla konuşan bir çocuk olduğu bilgisini kitabın hemen başında ediniyoruz. Büyükbabasının çok yetenekli, yaratıcı ve çevreci olduğu bilgisini de…
Kora ve arkadaşlarının bir yunus kurtarma hikâyesine dönüşen ve çevre sorunuyla ilgili temel düzeyde mesajlar veren Kuşlara Fısıldayan Kız’ı farklı bir açıdan ele almak ve biraz da “sesli” düşünmek istiyorum. Kora’nın en başta sıra dışı ilan edilişi, kahramanı otomatik olarak ötekileştiriyor, herkesin birbirine benzediği bir dünyada onu yalnızlaştırıyor olabilir mi? Sıra dışı kategorisine giren özellikler, hayvanlarla konuşmak ve yüzünü doğaya dönmek gibi görünüyor. Aslında herkesin birer parçası olduğu doğaya, yani ait olduğumuz yere yüzünü dönen biri gerçekten sıra dışı mıdır? Hiç kimse dönmese bile… Elbette yazar, diğerlerinin gözünden ya da biraz onlarla kıyaslayarak tanıtıyor kahramanı, bunu anlıyoruz. Ancak Kora’nın özellikleri onu marjinal (hiç sevmediğim bu kelimeyi kullanmak zorunda kaldım) bir çizgiye oturtmadan yine de yüceltilebilirdi. Zaten öykünün sonunda herkes doğanın ve hayvanların sesini duymaya başlıyor. Demek ki çok da sıra dışı biri değilmiş Kora. Sadece kulak vermeyi bilen biriymiş.
Yaban hayvanlarına müdahale edilirken çok dikkat edilmesi gerektiğine de değinmemek mümkün değil; söz konusu edebiyat olunca bu yaklaşımı garip bulanlar olacaktır. Aslında garip olan bu değil, neden mi? Çünkü öykü fantastik bir zeminde ilerlemiyor; öyle olsa bunu söylemek komik olabilirdi. Bu resimli kitap, tam tersi, son derece gerçekçi bir anlatımla ve ekolojik kaygılarla hazırlanmış görünüyor. Bu yüzden, zaten yola çıkış amacı doğayla, hayvanlarla ve onlarla iletişim biçimimizle ilgili mesaj vermek olan yazarın bunu atlamamasını yeğlerdim.
Hüseyin Sönmezay’ın nerede görsek tanıyacağımız çizimleri, Sara Şahinkanat’ın alıştığımız ritmik, kafiyeli metnine yoldaşlık ediyor. Çocukların, yaşadığımız gezegene karşı duyarlı olmaları için ne kadar adım atsak kâr; ayak izlerimiz birbirinden farklı olsa da.
Kuşlara Fısıldayan Kız
Sara Şahinkanat
Resimleyen: Hüseyin Sönmezay
Editör: Hazel Bilgen
Yapı Kredi Yayınları, 40 sayfa
