İyi Kitap

Çocuk ve Gençlik Kitapları Dergisi

Sonuçta evlenmediler

Kese Kâğıdı Prensesi, ataerkiyi ve evliliği her koşulda yücelten, hatta çocukları gelin etmekte sakınca görmeyen toplumlar için değerli bir karşı masal örneği.

Yazan: Burcu Yılmaz

Klasik masallara biraz aşinaysanız kodlarını az çok bilirsiniz. Genellikle güzel, iyi kalpli bir kadın (Zira iyi kalplilik, güzellikle eşdeğer tutulur. Çirkin olanlar, kötü kalpli üvey anneler veya cadılardır.) ve kurtarıcısı yakışıklı bir erkek vardır. Bu iki kahraman muhtemelen evlenecektir. Ve muhtemel ki erkek, kadını ejderhadan, şatodan falan kurtaracaktır. Kadın edilgen olandır, dilsizdir. Kaderine razı gelir ve kurtarılmayı bekler. Kurtarılınca da erkek kahraman onunla evlenir. Daha doğrusu erkek, ödülü olan kadınla evlenerek onu onurlandırır. Bu bağımlı kadın tipi, bildiğimiz çoğu masalda yüceltilir ve örnek gösterilenler de onlardır. Bağımsızlar tekinsiz, çirkin, doğaüstü varlıklardır. Kese Kâğıdı Prensesi, klasik masalların bu kemikleşmiş yapısını, tam da onlardan aldıklarıyla kıran bir kurguya sahip. Hikâye
alıştığımız biçimde başlıyor: Güzel prenses Elizabeth bir şatoda yaşıyor ve pahalı kıyafetler giyiyor. Ronald adında bir prensle evlenmek üzere. Fakat ne yazık ki (veya neyse ki) bir ejderha şatosunu yıkıyor, ateşten nefesiyle bütün kıyafetlerini yakıyor ve prensi kaçırıyor! Elizabeth boynunu büküp bir kurtarıcı beklemiyor ama. Ejderhanın peşinden gidip Ronald’ı kurtarmaya karar veriyor. Ha bu arada, ejderha her şeyi yaktığı için bulabildiği tek şey olan bir kese kâğıdını geçiriveriyor üzerine. Böylece hem kıyafetlerin oluşturduğu toplumsal kimliği yıkıyor hem de güzelliğin getirdiği/getireceği iktidarı reddediyor. Ejderhayı şiddetle değil zekâsıyla alt ediyor, Ronald’a
kavuşuyor ve sonuçta evlenmiyorlar! Zira Elizabeth, Ronald’ın beş para etmediğini anlıyor. Bunun nasıl olduğunu kitabı okursanız göreceksiniz. Klasik bir masal okuyor olsaydık, kadın “kahraman” olacaksa muhtemelen erkek kılığına girer, görevini tamamlayınca da eski, bağımlı kimliğine geri dönerdi. Elizabeth gibi en başından itibaren özne olma hakkına sahip çıkan bir karakter olmazdı. Kese Kâğıdı Prensesi, ataerkiyi ve evliliği her koşulda yücelten, hatta çocukları gelin etmekte sakınca görmeyen toplumlar için değerli bir karşı masal örneği.

Kese Kâğıdı Prensesi
Robert Munsch
Resimleyen: Michael Martchenko
Türkçeleştiren: Ayşe Düzkan
Güldünya Yayınları, 34 sayfa

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Show More