Bu kitaptan çıkmak kolay değil!

Sayfa numaralarının olmadığı kitapta hangi sayfadan hangi sayfaya atlayacağınızı arayıp bulmanız, sayfalar arasında bir ileri bir geri gidip doğru kişilere doğru soruyu sormanız gerekiyor.

Yazan: M. Banu Aksoy

Türkiyeli okurlar, Daniel Fehr ve Maurizio A. C. Quarello ikilisi ile önce Kitap Nasıl Okunur? adlı kitapla tanıştı. Hänsel ve Gretel’in yol göstericiliğinde ve çeşitli kitap kahramanlarının eşliğinde bir kitabın nasıl okunacağını, sıra dışı bir yol ile öğrenmiştik o kitapta. Fehr ve Quarello bu kez maceranın devamı sayılabilecek Kitaptan Nasıl ve Ne Zaman Çıkılır? ile çıkıyor karşımıza.

İsviçreli yazar Daniel Fehr, çocuklar için kitaplar yazmanın dışında, masa oyunları da tasarlıyormuş. Oyun tasarlayan birisi olduğu için olsa gerek, Daniel Fehr kitaplarını da tıpkı birer oyun aracına dönüştürüyor. Bazen sayfa çevirmek yetmiyor; ilerleyebilmek için kitabı baş aşağı çevirmeniz, hatta silkelemeniz gerekiyor. Bu durum Moby Dick’in okyanusunun akmasına neden olsa bile…

Kitaptan Nasıl ve Ne Zaman Çıkılır?’ın başrolleri yine Hänsel ve Gretel’e ait. İşin aslı her şey Hänsel ve Gretel’in ormanda kaybolmasıyla başlıyor. Ekmek kırıntılarının başına gelenler malum… İki kardeş önlerine çıkan ilk kişiye -bir oduncuya- bulundukları yerden nasıl çıkacaklarını soruyorlar. Böylece iki kardeşin sadece ormandan değil kitaptan da nasıl çıkacaklarını görmek için biz okurlar da onların peşine takılıyoruz. Soru sordukları her kişi onları bir başkasına yönlendirdikçe kitabın içinde geziniyoruz. İki kardeş Uyuyan Güzel, Küçük Klaus ve Büyük Klaus, korkunç ve acımasız kurt, keçi yavruları, kötü kalpli kraliçe, Gepetto Usta ve Pinokyo gibi karakterlerle kısa diyaloglara girerek sonunda doğru yolu buluyorlar.

İlk kitabın sayfa sayfa ama bol aksiyonla ilerleyen macerasının aksine Kitaptan Nasıl ve Ne Zaman Çıkılır? da sıralı bir okuma yapılmıyor. Sayfa numaralarının olmadığı kitapta hangi sayfadan hangi sayfaya atlayacağınızı arayıp bulmanız, sayfalar arasında bir ileri bir geri gidip doğru kişilere doğru soruyu sormanız gerekiyor. Kitap boyunca karşılaşılan kişilerin kimler olduğu ise kitabın içinde bir yerde saklı.

Kitabın farklı kurgusuna güçlü desenler eşlik ediyor. Ama ne yalan söyleyeyim Maurizio A. C. Quarello’nun ilk kitapta yaptığı perspektif oyunlarının çarpıcılığı bu kitapta yok. Kurgu da resimler de ilk kitabın gölgesinde kalıyor bana göre. Yine de değişik bir okuma deneyimi sunması açısından genç okurların bu kitaptan hoşlanacağını söyleyebilirim.