İyi Kitap

Çocuk ve Gençlik Kitapları Dergisi

Zeb yahut başka acayiplikler

Gideon Samson abartmadan, aksine tuhaflığı sıradanlaştırarak anlatan iyi bir yazar. Joren Joshua da sıradanlığın kıyafetine bürünmüş bu tuhaflıkları sade ve sevimli desenlerle ustalıkla resmetmiş.

Yazan: Gökhan Yavuz Demir

Kar, şehrin bütün kirini, yine birkaç günlüğüne örttü. Karın keyfini herhâlde en çok, bir çocuklar bir de bizim Kocabaş çıkarıyor. Bizim ihtiyar koca kız, karda ve soğukta sanki daha bir canlanıyor. Karda uzun yürüyüşler yapmaya bayılıyor. Bense bir an evvel sıcağa, battaniyenin altında okuduğum kitabıma dönmek istiyorum. Gideon Samson’ın yazdığı, Joren Joshua’nın da metnin ruhuna uygun tarzda resimlediği absürt hikâyelerden oluşan Kullanılmış Şakalar ya da Zebra’nın Matematiği’ni
okuyorum. Dışarıda soğuk, yer yer tipiye dönen bir kar yağışı, bahçede bir dahaki geziye kadar uyuyan Kocabaş ve elimde okumaktan kendimi alamadığım on bir adet tuhaf hikâye; sanırım kışın keyfini çıkardığım söylenebilir.

Aslında bu kitap, içinde matematiği çok iyi olan bir zebranın dolaştığı, iki artı ikinin beş ettiği, öğretmenlerinin 30 Şubat’ta evlendiği ve daha başka pek çok acayipliğin sıradan gündelik gerçekliğe sirayet ettiği bir sınıfın hikâyesi. Her hikâye ismini, başka hikâyelerin fonunda zaman zaman karşımıza çıkan sınıfın başka öğrencilerinin isminden alıyor: Imara, Ozzie, Noepy, Maximiliaan, Annabelle, Ziva, Lev, Wies, Ravi, Katinka ve öğretmenin ısrarla kendisine “Ariane” diye seslenmesine rağmen adının bu olmadığını söyleyen Zeb.

Imara, sınıfa bir hafta önce gelen yeni sıra arkadaşı zebra Zeb’le tanışmasını; Ozzie, arkadaşı Ziva’ya hediye almak için gittiği şaka dükkânında parasının yeteceği bir şaka arayışını; Noepy, Ekimin dördüncü çarşambası yürürlüğe giren ağlama yasasının nelere yol açtığını; Maximiliaan, iki artı ikinin sandığı gibi aslında dört değil de beş ettiğini nihayet nasıl anladığını; Annabel, bu seneki doğum gününde önceki sene istediği ceylanı Bobina’dan kurtulmak umuduyla bir aslan istediğini ama bu isteği kabul görmeyince lila renkli bir gıdıklama makinesine nasıl razı olduğunu; Ziva, üç hafta boyunca kendisine ve ailesine zorla misafir olan hıçkırıktan sonunda nasıl kurtulduklarını; Lev, konuşma ödevinde sınıfa tanıttığı Bruno’nun ders sonunda Kato Öğretmen’le kahve içmeye gitmesini; Wies, arkadaşı Noepy’nin bir saatliğine kafalarını değiş tokuş etmek istemesini; Ravi, Jayden’la bir gece aynı rüyayı gördükten sonra her gece rüyasında gördüğü aşkı Meral’in de ona gelip “Dün gece öyle bir garip rüya gördüm ki,” demesini; Katinka, daha ucuz olduğu için annesinin biletleri “kendi kendine uçuş” sınıfından almasını ve kendi kendine uçuş tecrübesini; Zeb ise, Kato Öğretmen’in Bruno ile olan 30 Şubat tarihli düğünlerinde kendilerinden başka kimsenin olmamasını ve hatta sokaklarda kimsenin bulunmamasını çok normal, sıradan, gündelik hadiselermiş gibi anlatıyorlar. O kadar ki matematiği çok iyi olan bir zebra, sınıf arkadaşlarıyla beraber öğretmenlerinin 30 Şubat’taki düğününe gittiğinde, sokakların boş olmasını fırsat bilip bahçede otlamaya başlıyor ve biz okurlar daha önceki diğer tuhaflıklara olduğu gibi buna da hiç şaşırmıyoruz.

Gideon Samson abartmadan, aksine tuhaflığı sıradanlaştırarak anlatan iyi bir yazar. Joren Joshua da sıradanlığın kıyafetine bürünmüş bu tuhaflıkları sade ve sevimli desenlerle ustalıkla resmetmiş. Hikâyeler ne kadar eğlenceliyse, resimler de o kadar coşkulu olmuş.

Bilenler bilir, aslında çocuk edebiyatı ile yetişkin edebiyatı arasında yapılan o keskin ayırıma inanmıyorum. Benim için sadece iyi edebiyat var. Yani anlatacağı hikâyeye en uygun biçimi, atmosferi, üslubu bulan ve hikâyesini ruhuna ters düşmeyecek
şekilde inşa edip süsleyen her metnin, her yaştan okura hitap edebileceğini düşünüyorum. Bu nedenle Samson’ın Kullanılmış
Şakalar ya da Zebra’nın Matematiği o her yaştan okura hitap eden, iyi edebiyat dediğimiz haz havuzunda yer alan türden bir kitap olmuş. Sıradan hayatlarımızın sağduyu baskısından özgürleşmek için çok iyi bir fırsat sunuyor. Keşke iki artı ikinin beş
ettiği, 30 Şubat tarihli davetiyelerin olduğu, şaka dükkânlarından ucuz şaka alınabildiği, bir zebrayla aynı sınıfta matematik dersi
alınabildiği daha çok hikâyemiz olsa.

Ama gündelik hayatın bitmek bilmeyen telaşeleri, kendilerini yine hatırlatıyor. Artık kitabı bırakıp Kocabaş’ı gezdirme vakti geldi. Rüzgârın oyuncağı olmuş kar havada türlü akrobasi numaraları çekerek yağmaya devam ediyor. Soğuk dokunduğu her şeyi
sanki buza dönüştürüyor. Ama bu sefer üşümüyorum. İçim sanki sıcacık. İyi hikâyeler zaten insanın içini hep böyle ısıtmaz mı?..

Kullanılmış Şakalar ya da Zebranın
Matematiği
Gideon Samson
Resimleyen: Joren Joshua
Türkçeleştiren: Mustafa Özen
Editör: İpek Baysan
Krmızı Kedi Çocuk Yayınları, 112 sayfa

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Show More