Birbirimize bakabiliriz

Güç sahibi olmayı ve gücün sınırlarını; doğanın, eşyanın o sağlam ve zaman zaman kişiyi dehşete, şaşkınlığa düşürebilen kendi hâlindeliğini sakin, sade ama yine de koyu bir yoğunlukta verebilen 21 kısacık öyküden ve yine aynı yoğunlukta ve sadelikte illüstrasyonlardan oluşuyor Kral ile Deniz.

Yazan: Burcu Yılmaz

Kral ile Deniz’i 2010 yılında, Türkiye’de ilk yayımlandığında nasıl hevesle aldığımı ve aynı hevesle nasıl pek çok kişiye armağan ettiğimi anımsıyorum. Bu güzel kitabın yeni baskısını görmek beni çok sevindirdi. Heinz Janisch ve Wolf Erlbruch’u, işlerine bayıldığım bu iki sanatçıyı, bir arada görmek kalbimi tekrar pıtırdattı. 11 yıl sonra, biraz daha büyümüşken ve kitabı yeni baskısından okurken şunu düşündüm; Kral ile Deniz’i Wolf Erlbruch’tan daha iyi kim resimleyebilirdi? Erlbruch’un çocuk kitaplarında ele aldığı konuları ve illüstrasyonla ilişkisini göz önünde bulundurunca benim aklıma daha iyi bir seçenek gelmedi. Zira Ördek, Ölüm ve Lale’de ölüm gibi bir konuyu bile insanı şaşırtacak denli basit ve güçlü biçimde ele alabilen bir sanatçının, Kral ile Deniz gibi sade ve derin öykülerden oluşan bir kitabı resimlemesi tam isabet olmuş. Ve elbette kitabın çevirmeninin Ayça Sabuncuoğlu olması da…

Güç sahibi olmayı ve gücün sınırlarını; doğanın, eşyanın o sağlam ve zaman zaman kişiyi dehşete, şaşkınlığa düşürebilen kendi hâlindeliğini sakin, sade ama yine de koyu bir yoğunlukta verebilen 21 kısacık öyküden ve yine aynı yoğunlukta ve sadelikte illüstrasyonlardan oluşuyor Kral ile Deniz. Bu yoğunlukta öykülerin her biri yoruma açık elbette. Erlbruch’un boşluğu cömertçe sunan kolajları da buna yardım ediyor. Ama şu kadarını görebiliyoruz; bu aslında bir dönüşümün ve belki de gücümüzün her şeye yetemeyeceğinin, daha doğrusu kifayetsiz kalacağının, hikâyesi. Ve gücün temsili olarak bakabileceğimiz, değişime, anlamaya ve hatta dönüşüme açık bir kral… Kayıtsız kalan, öfkelenen, neşelenen, şaşıran ve kendisinin tek kral olmadığını fark eden, tacını başından çıkarıp dünyadaki yerinin sınırlarını belki daha iyi anlayarak neşeyle mavi sulara atlayan bir kral… Sadece kendiyle meşgul olmaya son verip çevresindekileri daha iyi duyabilen, yapabileceklerini fark eden ve olduğu gibi kabul edilmesi gerekenleri en sonunda alçakgönüllükle kabul eden bir kral… Anlayacağınız anlatılan bizim hikâyemiz. Varlığını meşrulaştırabilmek için her geçen gün sesini daha çok yükselten, inadından denizleri kurutup yeri göğü deşen kralların değil.