Aynı kitabı tekrar okuduğunuz olmuştur mutlaka. Araya zaman girmişse, öncekinden farklı hislerle başından kalkmanız olasıdır. Değişen kitap değil, sizsinizdir. Kitapla nasıl buluştuğunuz bir yandan sürekli gelişen hayat deneyiminize, bir yandan da içinde bulunduğunuz ruh hâlinize bağlıdır.
Cosetta Zanotti ve Ana Paula Santander imzasıyla çıkmış Ya o gün… adlı resimli kitabı, hepimizi derinden yaralayan depremin artçı sarsıntıları sürerken, alt-üst olmuş hâlde okudum. Çok az metinle yetinen eserin her cümlesi içimde bir farklı yankılandı. Sağ sayfada tek satırlık sorular, sol sayfalarda tek satırlık yanıtlar vardı.
“Ya o gün bir fırtına her şeyi yerle bir ederse?”, “Ya o gün karanlık çökerse?”, “Ya o gün kendimi kötü hissedersem?”, “Ya o gün her şey son bulursa?” diye soruyordu mesela. Gözümü sevimli illüstrasyonlara diktim; ama onları değil Maraş’ı, Hatay’ı, Adıyaman’ı ve depremden etkilenen diğer illeri gördüm.
“Ya o gün karanlık çökerse?” diye o hissiyatla okudum ve “Neyse ki daima bir ışık olacak.” yanıtı ile ikna olamadım. Konuşmak istediğimiz kişi yanımızda değilken, telefonumuzun olacağına dair temenni de hiç inandırıcı gelmedi. Telefonlar en gerektiği zamanda çekmedi, yer bildiren mesajlar yanıtsız kaldı. Resimli kitap, kötü hissettiğimizde, bir doktorun imdadımıza yetişeceğini masumca ileri sürerken de yanılmıştı. Bazı illere üç gün, gelmesi gereken kimse gelmedi. Hikâyede, her şey yerle bir olduktan sonra yuvamızı tekrar yapacağız iddiası da fazla iyimserdi. Zamanında yetişmeyen kepçelerin, canlarımıza mezar olan binaların molozları üstünde hummalı bir inşaat faaliyetine başlamasına “yuva yapımı” gözüyle bakamıyorsak tabii.
Umudun fazlası olmaz aslında. Ama sorgulama üzerine doğmamışsa, değişim ve çözümün parçası olma isteğine dönüşmüyorsa, o umut boştur. Hâlimize şükretmenin bir versiyonudur.
Kitaptaki soruların çoğunun birinci tekil şahıs, yani bireyin kendine yönelttiği sorularken; yanıtların dışarıdan, her şeye kadir bir dış ses olarak gelmesi de bu duygumu güçlendirdi. Yoksa çocukların bakışını en olumsuz anda olumluya yöneltmeye çalışalım elbette. Yeter ki ona durumla yüzleşme fırsatı da tanıyalım.
Hadi biz de soralım: “Ya o gün okuduğun hikâye, çocuk okura edilgenlik biçiyorsa?” Yanıtımız da şöyle olsun: “Neyse ki başrolde kırmızı gagalı bir kuşun olduğu şirin illüstrasyonlar, hikâyeyi sürükleyemiyorsa da metnin üstüne çıkmayı başarıyor.”
Ya O Gün…
Cosetta Zanotti
Resimleyen: Ana Paula Santander
Türkçeleştiren: Burcu Yılmaz
Editör: Bade Baran
Hep Kitap, 32 sayfa
