Her iki kitapta da sayfalar boyunca kesintisiz devam eden hareketli çizimler sayesinde canlılık korunmuş. Aralarındaki ilişkiler üzerinden bir kavramdan diğerine geçilmiş, tüm bilgiler yeri geldikçe verilerek anlatımda doğallık sağlanmış.
Gençler ile bilim arasında dostluk köprüsü kurulması önemli. Bilim yoksa teknoloji de yok. Teknoloji yoksa günümüz koşullarında, petrol gibi doğal kaynaklara sahip olmayan bir ülkenin zenginleşme olasılığı da neredeyse sıfır. Dördüncü endüstri devriminin gündemde olduğu şu günlerde her ülke, çocuklarını ve gençlerini bilimle buluşturmanın yollarını arıyor. Gençler ve çocuklar ise kendilerine dayatılanlarla değil, sevdirilenlerle kucaklaşıyor.
“Gençler İçin Çizgilerle Bilim” serisi, çocuklara bilimi sevdirmek ve öğretmek için yazılmış. Madde ve Özellikleri ile Kuvvet ve Hareket bu dizinin iki kitabı… Onları, ülkemiz okurlarının beğenisine Almidilli Yayınları sunmuş. Joseph Midthun’un yazıp Samuel Hiti’nin resimlediği eserleri Belgin Selen Haktanır dilimize kazandırmış.
Çizgi ve mizah sevilesi şeyler. Onlarla soslanan her şey daha lezzetli hâle geliyor. Her iki kitap da mizahi anlatımlı. Yazıların miktarı, çizgileri gölgelemeyecek düzeyde tutulmuş. Üç çizgi kahraman olarak okurun karşısına çıkan madde, kuvvet ve hareket, kendi ağızlarından kendilerini anlatmışlar, başlarından geçenler hakkında cömertçe bilgi vermişler.
Madde, evrenin esas malzemesi… Dünyamızda gördüğümüz her şey de maddenin değişik formlarından oluşuyor. Evrendeki ne canlıları ne de cansızları ondan ayrı yorumlayıp anlamak mümkün. Yerde, gökte ve baktığımız her yerde madde var. Bu kadar çok olanın miktar ölçüsü de olmalı kuşkusuz. Bunu deyince karşımıza ağırlık ve kütle kavramları çıkıyor. Maddenin bu iki önemli özelliği örneklerle anlatılıyor. Peşinden hacim, yoğunluk gibi diğer özellikler ele alınıyor, katı, sıvı ve gaz hâlleri de unutulmuyor.
Bilim her şeye olduğu gibi, maddeye de inceleyip analiz edici gözlerle yaklaşıyor. Bu analiz ve incelemelerin sonunda meşhur bir sınıflandırma ortaya çıkıyor: Periyodik cetvel… Midthun ve Hiti, bu tabloya eserlerinde yer verirken onun nasıl yorumlanacağına da değiniyorlar.
Diğer kitabın kahramanları olan, kuvvet ve harekete, doğada birbirlerinden ayrı rastlamak güç… Kitabın maceralarında da ikisi birlikte görev alıyor; daha en başta bir ekip olduklarını, kuvvet yokken cisimlerin hareket edemeyeceğini söylüyorlar.
Önce kuvvet tanıtıyor kendini, etrafımızdaki örneklerinden bahsediyor. Doğal olarak ilk akla gelenlerden biri yer çekimi kuvveti oluyor. Sonra okurla hareketin tanımı paylaşılıyor. Macera başlayıp; hızlanmak, yavaşlanmak gibi hareket değişimleri gündeme gelince ivme çıkıyor ortaya. Bu noktada okura, hareketin neden değiştiği sorulacak olsa, o zamana kadar okudukları ışığında yanıtın kuvvet olduğunu kolayca söyleyecektir. Kuvvet yokken harekette bir değişim de olmadığını bilmek, okuru çok önemli fizik yasalarından birine götürüyor: Eylemsizlik… Kendisine bir kuvvet etki etmeyen cisim, hareketliyse hareketini sürdürmek, hareketsizse durduğu yerde durmaya devam etmek ister.
Yaşadığımız dünyada bir kez başlatılmış hareketini sürekli sürdüren cisimlerle pek karşılaşmıyoruz. Bunun sebebi olan sürtünme kuvveti de kitabın sayfalarında yer bulmuş kendine ve güzel örnekler yardımı ile çok anlaşılır biçimde açıklanmış.
Konu, sürtünme kuvveti üzerinden makinelere, makinelerden de iş kavramına taşınmış; “makineler” ve “iş” ayrı bir alt bölümde ele alınmış. Hareket, kuvvet ve iş ilişkisinin çok net görülebildiği basit makineler ayrıntılı biçimde anlatılmış. Kuvvet ve hareketin kitaptaki serüvenleri son bulmadan önce onlar hakkında neden bilgi sahibi olmak gerektiği üzerinde de durulmuş.
Kitapların sonlarında yer alan sözlük bölümünde, anlatılan konularla ilgili kavramlar tanımlanmış. Zihnin makineleri olarak değerlendirilebilecek kavramların okura liste hâlinde, basit açıklamalarla sunulması işlevsellik açısından yararlı olmuş.
Her iki kitapta da sayfalar boyunca kesintisiz devam eden hareketli çizimler sayesinde canlılık korunmuş. Aralarındaki ilişkiler üzerinden bir kavramdan diğerine geçilmiş, tüm bilgiler yeri geldikçe verilerek anlatımda doğallık sağlanmış. Gençlerin ve çocukların zihinlerini besleyeceğinden kuşku duyulamayacak, onları yaşam mesailerinde bilime daha fazla yer vermeye özendirecek bu kitaplar ne kadar çok okura ulaşırsa o kadar iyi olur.
Madde ve Özellikleri
Joseph Midthun
Resimleyen: Samuel Hiti
Türkçeleşitren: Belgin Selen Haktanır
Fen Bilimleri Danışmanı: Huriye Say
Yayıma Hazırlayan: A. Gazi Vural
Almidilli Yayınları, 32 sayfa
Kuvvet ve Hareket
Joseph Midthun
Resimleyen: Samuel Hiti
Türkçeleşitren: Belgin Selen Haktanır
Fen Bilimleri Danışmanı: Huriye Say
Yayıma Hazırlayan: A. Gazi Vural
Almidilli Yayınları, 32 sayfa
